Ικανότητα... (Θέλει!)
Πριν επιχειρήσει κάποιος τη μελέτη του θέματος του εσωτερισμού, που αγγίζει, αν δεν διεξέρχεται την τεκτονική αντίληψη και ζωή, καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε να καθορίσουμε την έννοια της λέξης «εσωτερισμός», μια και πρόθεσή των εσωτεριστών είναι να περιληφτούν σ' αυτήν όλες οι όψεις της «υπερή πέραν της φυσικής» επιστήμης ως μεθόδου έρευνας, συναγωγής συμπερασμάτων και επιβεβαίωσης. Βέβαια υπάρχει κάποια δυσκολία, γιατί στο χώρο αυτόν χρησιμοποιείται ο «εσωτερικός κόσμος» σε αντιδιαστολή με τον «εξωτερικό κόσμο». Ο εσωτερικός κόσμος αρχίζει εκεί που τελειώνει ο εξωτερικός και καθώς τα όρια της εξωτερικής επιστήμης διαρκώς διευρύνονται, τα όρια της εσωτερικής αντίστοιχα υποχωρούν. Εκείνο που κάποτε διδασκόταν στους μυημένους της Αιγύπτου, σήμερα διδάσκεται στους μαθητές του δημοτικού σχολείου. Η ανάγνωση, η γραφή και η αριθμητική κάποτε αποτελούσαν απόκρυφες τέχνες. Σήμερα το ίδιο ισχύει και με την ύπνωση, αν και ορισμένες από τις κατώτερες όψεις της έχουν ανακαλυφτεί πια από τους εξωτερικούς επιστήμονες. Ο μέσος άνθρωπος, καθώς προχωρεί η εξέλιξη, γίνεται ικανός για εκείνο που κάποτε ήταν εφικτό μόνο για το μυημένο. Η σχέση ανάμεσα στον πραγματικό μύστη και στο μέσο άνθρωπο είναι η ίδια με εκείνη που υπάρχει ανάμεσα στον πολιτισμένο και τον πρωτόγονο. Οι δυνάμεις του πολιτισμένου ανθρώπου φαίνονται θαυματουργές στον πρωτόγονο, γιατί απλά ο τελευταίος δε γνωρίζει τους νόμους ή τις τεχνικές από τους οποίους και δια των οποίων εκδηλώνονται. Ο πολιτισμένος όμως γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν παραβαίνει κανένα νόμο όταν πετάει σαν πουλί ή όταν θεραπεύει τις ασθένειες. όλα αυτά τα κατορθώνει με τη γνώση και εφαρμογή ορισμένων φυσικών νόμων -το ίδιο ακριβώς κάνει και ο μύστης.
Ένας πρωτόγονος μπορεί να επωφεληθεί από την εκπαίδευση, μπορεί και όχι. εξαρτάται από την ικανότητά του. Ο μέσος άνθρωπος μπορεί να επωφεληθεί από τη μύηση, μπορεί και όχι. εξαρτάται επίσης από την ικανότητά του...