'Φυλάνε Θερμοπύλες'...

Πολλές εκφράσεις από αυτές που χρησιμοποιούμε στον καθημερινό μας λόγο προέρχονται από την ελληνική γραμματεία. Τα έργα που τροφοδότησαν περισσότερο από όλα τα άλλα την καθημερινή γλώσσα είναι τα ομηρικά έπη («άχθος αρούρης», «παρά θιν’ αλός», «έπεα πτερόεντα», «πνέω μένεα» κ.ά.) και τα ευαγγέλια («άρον, άρον», «βρώμα και δυσωδία», «μη μου άπτου» κ.ά.).
Ωστόσο, από την περιοχή της νεοελληνικής λογοτεχνίας το έργο που κυρίως «πέρασε» εκφράσεις στην καθημερινή γλώσσα (κυρίως τη γραπτή) είναι τα ποιήματα του Καβάφη.
Oι λόγιοι (δημοσιογράφοι;) παρέθεταν στα κείμενά τους τέτοιες εκφράσεις-στίχους με αναφορά στον ποιητή , αλλά σιγά – σιγά, μετά την επιτυχία της ποίησης του Καβάφη, έγιναν τόσο γνωστές που η αναφορά αυτή περίττευε. Για κάποιες από αυτές βέβαια γίνεται ακόμη αναφορά στην προέλευσή τους, κάποιες άλλες χρησιμοποιούνται εντός εισαγωγικών για να δηλώσουν ότι πρόκειται για παράθεμα. Άλλες φορές είναι περιττά και η παραπομπή και τα εισαγωγικά. Κάποιες εκφράσεις έγιναν κοινές και χρησιμοποιούνται χωρίς ο χρήστης τους να γνωρίζει πια την καβαφική τους προέλευση. Πόσοι από αυτούς που λένε ότι «φυλάνε Θερμοπύλες» ξέρουν ότι αυτή η έκφραση προέρχεται από ένα ποίημα του Καβάφη;