Έκθεση βυζαντινών εικόνων από τον 11ο – 12ο αι. ως το 1873, που προέρχονται από τις παραθαλάσσιες πόλεις της Βουλγαρίας- Μεσημβρία, Βάρνα, Σωζόπολη, από τη μικρότερη Αγαθούπολη και από τα χωριά Βασιλικό και Μρπάσλιγιαν, φιλοξενεί η Θεσσαλονίκη, στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού.
Οι πολιτείες αυτές ιδρύθηκαν από τους Ίωνες τον 7ο π.Χ. αι., πλην της δωρικής Μεσημβρίας που ιδρύθηκε έναν περίπου αιώνα αργότερα. Από το σύνολο των εικόνων, οι 39 προέρχονται από τη Μεσημβρία, τη μόνη που διατήρησε έως τις μέρες μας 8 μεσαιωνικές εκκλησίες (από τις 22 που είχε).
Ο πολιτισμός των λαών γύρω από τον Εύξεινο Πόντο διαμορφώθηκε με καθοριστική την επίδραση του αρχαιοελληνικού και στη συνέχεια του βυζαντινού πολιτισμού, με τον εκχριστιανισμό των σλαβικών λαών και τη δημιουργία του κυριλλικού αλφαβήτου. Οι πόλεις των δυτικών παραλίων του Εύξεινου Πόντου απέκτησαν εξαιρετική στρατηγική σημασία για τη Βυζαντινή αυτοκρατορία διότι εξασφάλιζαν την προστασία και άμυνα της Κωνσταντινούπολης από τις επιδρομές των λαών που κατέβαιναν από το βορρά.
Μετά την ίδρυση του Βουλγαρικού βασιλείου το 681 οι πόλεις των θρακικών παραλίων βρέθηκαν επανειλημμένα στα όρια είτε της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ή του Βουλγαρικού κράτους. Όμως και στις περιόδους κυριαρχίας των πόλεων από τους Βουλγάρους διατηρήθηκαν οι πολιτικές και διοικητικές βυζαντινές δομές τους, καθώς και ο πνευματικός προσανατολισμός τους προς την Κωνσταντινούπολη. Παράλληλα οι πόλεις αυτές αποτελούσαν τις πύλες εξόδου της ενδοχώρας προς τη θάλασσα και εξασφάλιζαν την εμπορική διάθεση και διακίνηση των προϊόντων της ως τα τέλη του 19ου αι.
Τα εικονογραφικά και τεχνοτροπικά στοιχεία των εικόνων που παρουσιάζονται στην έκθεση και τα προσωνύμια των ιερών προσώπων που απεικονίζουν, αποκαλύπτουν τις επιρροές τους από την τέχνη της Κωνσταντινούπολης και τα κυρίαρχα ρεύματα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής. Παράλληλα οι σημαντικές πληροφορίες που αντλούνται από τις επιγραφές των εικόνων μιλούν για την ταυτότητα των δωρητών και των ζωγράφων και για τις κοινωνίες από τις οποίες προέρχονται.
Η παρουσίαση συνοδεύεται από λιθογραφίες, φωτογραφίες αρχειακές και σύγχρονες του τόπου και των μνημείων, ιστορικούς και ναυτικούς χάρτες, τοπογραφικά πόλεων και απόγραφα των αφιερωματικών επιγραφών στις εικόνες, κείμενα και εποπτικό υλικό. Αναφορές υπάρχουν στη δύσκολη ναυσιπλοΐα του Εύξεινου Πόντου χάρη σε μία σύγχρονη τοιχογραφία που παρουσιάζει ένα καταποντισμένο στο βυθό της θάλασσας ναυάγιο.
Με την έκθεση αυτή ολοκληρώνεται η συμφωνία συνεργασίας, που υπογράφηκε το 2006 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων και του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού με την Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης της Σόφιας.
Ο κατάλογος της έκθεσης κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Καπόν". Η έκθεση θα λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη έως τις 4 Μαρτίου. Στη συνέχεια θα μεταφερθεί στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, όπου θα παρουσιαστεί Μάρτιο και Απρίλιο. Το Ιδρυμα Α.Γ. Λεβέντη χρηματοδότησε τη συντήρηση 13 εικόνων και είναι συν-χορηγός του καταλόγου της έκθεσης.
Χώρος| Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Πτέρυγα περιοδικών εκθέσεωνΔιάρκεια έκθεσης| 26/11/2011 - 4/3/2012Ώρες λειτουργίας| Δευτέρα 10.30 - 17.00
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου